رويارويي دو سيستم عامل جديد: ويندوز 10 مايکروسافت در برابر OS X ال کاپيتان
شرکت‌هاي مايکروسافت و اپل، غول‌هاي دنياي فناوري؛ به تازگي آخرين سيستم عامل خود را همراه با ويژگي‌هاي جديد و بهبودهاي فراوان معرفي کرده‌اند. جديدترين سيستم عامل مايکروسافت تحت عنوان ويندوز 10، هم‌اکنون به صورت رسمي در اختيار کاربرها قرار دارد. سيستم عامل جديد OS X 10.11 اپل هم، تحت عنوان اِل‌کاپيتان (El Capitan) درحال گذراندن مراحل پاياني انتشار رسمي خود بوده و درحال حاضر، نسخهي بتاي عمومي آن در دسترس علاقه‌مندان است. حالا بهترين فرصت براي مقايسه‌ي جامع آخرين دستاوردهاي جنجالي غول‌هاي دنياي فناوري است.
چند سال گذشته براي مايکروسافت، سال‌هايي پرفراز و نشيب و بسيار دشواري محسوب مي‌شود. اين شرکت تلاش زيادي براي ارتقا يا حداقل حفظ جايگاه قبلي خود با معرفي ويندوز 8 و 8.1 کرد اما متاسفانه همه چيز طبق خواسته‌ي مايکروسافت پيش نرفت و اوضاع بر وفق مراد نبود؛ تا اين که در تاريخ 29 جولاي 2014، ويندوز 10 با شعار ساده‌ي “آشناي جديد” به صورت رسمي منتشر شد و در دسترس کاربرها قرار گرفت.
شعار “آشناي جديد” بهترين راه براي يادآوري اين نکته است که، ويندوز 10 آغازي دوباره براي کاربرهايي است که علاقه‌اي به ويندوز 8 و 8.1 نداشتند. همه‌ي اين موارد نشان دهنده‌ي علاقه‌ي مايکروسافت به تجديد حيات همراه با تغيير نگرش است. ويندوز 10 کامل‌ترين سيستم عامل ردموندي‌ها محسوب مي‌شود.
همچنين، شرکت اپل در همايش توسعه دهندگان جهاني (WWDC) سال پيش، پرده از سيستم عامل يوسميتي برداشت؛ سيستم عاملي که با تغييرهايي اساسي، مربوط به هسته و رابط کاربري همراه بود. اين شرکت در همايش WWDC 2015 هم، از جديدترين سيستم عامل خود يعني OS X 10.11 تحت عنوان اِل‌کاپيتان (El Capitan) رونمايي کرد. زمان انتشار رسمي اين سيستم عامل، هشتم مهر ماه است، اما هم‌اکنون نسخهي بتاي آن در دسترس عموم قرار دارد. شعار “موارد دوست داشتني زيادي با هر بار کليک وجود دارد” انتخاب اپل براي سيستم عامل ال‌کاپيتان است، که بيانگر وجود بهبودهاي بسياري در لايه‌هاي اصلي و هسته‌ي سيستم عامل به اضافه‌ي ارائه‌ي تجربه‌اي بهتر براي کاربرها است
پس از استفاده‌ي چند هفته‌اي و بررسي موشکافانه‌ي نسخهي نهايي رسمي سيستم عامل ويندوز 10 و آخرين نسخهي بتاي عمومي سيستم عامل ال‌کاپيتان، اقدام به ارزيابي و مقايسه‌ي اين دو سيستم عامل در 15دسته‌بندي متفاوت با مقياس بندي کلي 100 امتيازي کرده‌ايم. در اين مقاله سعي شده تا همه‌ي موارد مهم در دسته‌بندي‌هاي مختلف بيان شود. همچنين به خاطر اهميت بالاي برخي از دسته‌بندي‌ها، امتياز بيشتري را به آن‌ها اختصاص داده‌ايم. بر اساس تجربه‌ي ما، حالا سيستم عامل جديد مايکروسافت حرفي براي گفتن در مقابل اپل دارد؛ اثبات اين تجربه را در ادامه‌ي مقاله مشاهده خواهيد کرد!
معمولا نسخه‌هاي بتاي سيستم‌عامل‌ها داراي باگ‌هاي متعددي هستند به همين خاطر در اين مقاله، در مورد عملکرد و کارايي سيستم عامل‌ها مقايسه‌اي صورت نگرفته است. هنگامي که اپل نسخهي نهايي ال‌کاپيتان را در روزهاي ابتدايي پاييز پيش رو منتشر کند، ما هم اقدام به مقايسه‌ي عملکرد هر دو سيستم عامل کرده و نتيجه را با عنوان بروزرساني در همين مقاله بيان خواهيم کرد.
براي مشاهده‌ي جزئيات نتايج ارزيابي و مقايسه‌ي جامع آخرين دستاوردهاي جنجالي غول‌هاي دنياي فناوري با ادامه‌ي مقاله همراه باشيد.
رويارويى آغازي
ويندوز 10 به طور حقيقي در برخي از حوزه‌ها از جمله چند وظيفگي و دستيار شخصي، از سيستم عامل ال‌کاپيتان اپل پيش افتاده است. اما اين موضوع به اين مفهوم نيست که ال‌کاپيتان بروزرساني شايسته‌اي براي کاربرهاي رايانه‌ي مک نيست. مايکروسافت و اپل، هر دو تمرکز ويژه‌اي بر روي کاربرهاي دسکتاپ کرده‌اند. ويندوز 10 همراه با مجموعه ويژگي‌هاي جديدي رونمايي شد که تقريبا بيشتر آن‌ها در ويندوز 8.1 هم وجود دارند. ال‌کاپيتان هم از لحاظ ظاهري تقريبا يک بروز رساني تکراري محسوب مي‌شود و هيچ تغيير اساسي در سيستم عامل به چشم نمي‌خورد.
تمرکز ال‌کاپيتان بر روي بهبود کارايي نرم‌افزارهايي مانند مرورگر سافاري و جستجوگر اسپات‌لايت (Spotlight)، اصلاح و تنظيم دقيق رابط کاربري، کيفيت، نرم‌افزارهاي اصلاح شده‌ي کم حجم‌تر، سيستم امنيتي، پشتيباني بهتر از آيفون و آيپد‌هاي جديد، تنظيم‌هاي سودمند و برخي از ويژگي‌هاي جديد است. ويندوز ?? هم بهبودها و ويژگي‌هاي جديدي مشابه با موارد ياد شده را شامل مي‌شود؛ با اين تفاوت که مايکروسافت تعداد بيشتري از قابليت‌ها را همراه با سفارشي سازي‌هاي بيشتر، به تک تک کاربرهاي رايانه‌هاي شخصي ارائه مي‌کند؛ به عبارت ديگر، دست و بال کاربرها را در بيشتر موارد باز نگه مي‌دارد!
قيمت
شرکت اپل بعد از سال 2013 در همايش معرفي سيستم عامل مَوريکس، تصميم به عرضه‌ي رايگان سيستم‌عامل‌هاي خود گرفت. از آن زمان، کاربرها تنها با مراجعه به فروشگاه نرم‌افزار اپل و کليک روي Updates يا با فشردن آيکون سيب گاز زده و انتخاب Software Updates قادر به بروز رساني بدون هزينه هستند. به علاوه اين که، اگر کاربرها رايانه‌ي مک جديدي خريداري کنند، مجموعه نرم‌افزارهاي iWork و iLife را هم به صورت رايگان در اختيار خواهند داشت.
بروز رساني به ويندوز 10 هم، تحت شرايطي کاملا رايگان است! براي بروز رساني رايگان نيازمند دستگاه‌هايي هستيد که فقط داراي سيستم‌عامل‌هاي ويندوز 7، 8، 8.1 و ويندوز فون 8.1 هستند. همچنين براي انجام بروز رساني بايستي کمي عجله کنيد، زيرا تنها يک سال براي دريافت سيستم عامل ويندوز 10 فرصت داريد.
شرکت مايکروسافت پس از اتمام اين يک سال، نسخهي خانگي ويندوز 10را با قيمت 119 دلار و نسخهي پرو را هم با قيمت 119 دلار به کساني که فرصت طلايي بروز رساني رايگان را از دست داده‌اند، به فروش خواهد رساند.
علاوه بر اين موارد، در حال حاضر ارتقا رايگان براي کاربرهاي حقوقي ممکن نيست. همچنين، نرم‌افزار ويندوز دي‌وي‌دي پليري که در برخي از نسخه‌هاي ويندوز 7 رايگان بود، هم‌اکنون اين نرم‌افزار ساده و ابتدايي با قيمت 11.59 پوند در فروشگاه نرم‌افزاري ويندوز 10به فروش مي‌رسد!
علاوه‌بر اين، نرم‌افزارهاي پيش فرض ديگري هم مانند Minesweeper از ويندوز 10 حذف شده و از طريق فروشگاه ويندوز با پرداخت درون برنامه‌اي قابل نصب هستند.
برنده: ال‌کاپيتان
استدلال: ويندوز 10 براي مدت محدود يکساله، فقط براي کاربر ويندوزهاي 7، 8 و 8.1 رايگان بوده و به نظر، شرکت اپل در اين زمينه دست و دل بازتر از مايکروسافت است!
رابط کاربري
همان‌طور که قبلا هم گفتيم، هر دو سيستم عامل‌هاي ويندوز 10 و ال‌کاپيتان، تمرکز ويژه‌اي بر روي رابط کاربري دسکتاپ داشته‌اند. مايکروسافت در ويندوز 10، منوي شروعي را ارائه داده که ترکيبي از بهترين موارد منوي شروع ويندوز 7 و صفحه‌ي شروع ويندوز 8 است؛ به طوري که مورد پسند کاربرها باشد. در واقع، مايکروسافت با اين کار قصد به دست آوردن دل همه‌ي کاربرها را داشته است!
منوي استارت جديد، طراحي هوشمندانه‌اي داشته و وجود پس‌زمينه‌ي تيره در آن، به نوعي نشان از بلوغ و تغيير نگرش در طراحي ويندوز دارد. کاربرها مي‌توانند ميان‌بري از آيکون‌هاي مرورگر فايل ويندوز، پوشه‌ي اسناد، ليست همه‌ي نرمافزارها، گزينه‌هاي خاموش کردن سيستم و تنظيم‌ها، همراه با نرم‌افزارهايي که به طور مکرر از آن‌ها استفاده شده است را در سمت چپ منوي شروع جديد مشاهده کنند. سمت راست منوي شروع از صفحه‌ي شروع ويندوز 8 اقتباس شده و داراي کاشي‌هاي زنده و پويا براي نرم‌افزارهايي مانند ايميل، تقويم و Photos است. کاربرها با راست کليک بر روي کاشي‌ها، قادر به تغيير اندازه‌ي آن‌ها در دو حالت بزرگ (Large) و عريض (Wide) هستند. همچنين، کاربرها به راحتي مي‌توانند نرم‌افزارهاي مورد نظر خود (نرم‌افزارهاي يونيوِرسال و دسکتاپ) را به منوي شروع، سنجاق (در اصطلاح فرنگي Pin) کنند. اين خوب است که کاربرها قادر به تغيير اندازه‌ي منوي شروع با کشيدن سمت راست نوار لغزنده هستند؛ اما اين تغيير اندازه، نمايي به هم ريخته ايجاد مي‌کند.
طراحي و مکان ابزار جستجويي که با کورتانا ادغام شده، بسيار مناسب است. ابزار جستجو هم به صورت آيکون و هم به صورت جعبه‌ي جستجو در دسترس کاربرها است. امتياز ديگر براي ويندوز 10 آن است که حالا همه‌ي نرمافزارها رفتار مشابهي دارند. به طوري که مشابه با نرم‌افزارهاي دسکتاپ، نرم‌افزارهاي فروشگاه ويندوز (يونيورسال) هم در قالب پنجره اجرا شده و مي‌توان اندازه‌ي پنجره‌ي آن‌ها را تغيير داد. همچنين نرم‌افزارهاي يونيورسال هم، داراي نوار عنوان شده و دکمه‌هاي بزرگنمايي، کوچک‌نمايي و بستن پنجره هستند. با اين وجود مي‌توان آسوده‌تر از قبل اقدام به بستن پنجره‌ها کرد. پيش از اين، با کشيدن نرم‌افزارهاي به سبک مدرن به طرف پايين صفحه نمايش، بسته مي‌شدند. علاوه بر موارد ياد شده، امکان سفارشي سازي رنگ و تِم ويندوز 10 هم بيشتر از قبل شده است و مي‌توان در پنجره‌هاي غير فعال هم پيمايش کرد.
طراحي دسکتاپ سيستم عامل ال‌کاپيتان تخت‌تر از قبل شده؛ به عنوان مثال، Spinning Beachball که عملکردي مشابه با آيکون دايره‌ي آبي رنگ (Busy) نمايان شده در هنگام مشغول بودن ويندوز 10 دارد، به صورت تخت، باز طراحي شده است. همچنين طراحي نرم‌افزارهايي مانند Disk Utility هم تخت‌تر و مدرن شده است. با اين حال، ال‌کاپيتان از لحاظ کاربري تفاوت چنداني با نسخه‌هاي قبلي سيستم عامل‌هاي اپل ندارد.
داک سيستم عامل ال‌کاپيتان همچنان به صورت تخت و مدرن باقي مانده و استفاده از آن براي اجراي نرمافزارها آسان است. فونت سيستمي ال‌کاپيتان به San Francisco تغيير يافته است. اين فونت براي رزولوشن‌هاي بالا و نمايشگرهاي کوچک‌تر بهينه شده است. در ال‌کاپيتان هنگامي که نشانگر موس بين پنجره‌هاي مختلف ديده نمي‌شود، با لرزاندن نسبتا سريع موس، اندازه‌ي نشانگر بزرگتر مي‌شود تا به راحتي قابل مشاهده باشد. با اين که ويژگي عجيبي به نظر مي‌رسد اما مي‌تواند گاهي اوقات کاربردي باشد. همچنين، کاربرها قادر به مخفي کردن نوار منوي سيستم عامل ال‌کاپيتان هستند. با اينکه اپل امکان سفارشي سازي در سيستم عامل جديدش را افزايش داده اما هنوز به پاي ويندوز 10 مايکروسافت نمي‌رسد!
ميشن کنترل (Mission Control) در ال‌کاپيتان امکان مشاهده‌ي همه‌ي دسکتاپ‌هاي ايجاد شده، پوشه‌هاي باز و نرم‌افزارهاي در حال اجرا و جابه‌جايي در حالت تمام صفحه، بين فضاها را به کاربر ميدهد. به هر يک از تصاوير بند انگشتي موجود در ميشن کنترل يک فضا (Space) گفته مي‌شود.
حالا اين فضاها و پنجره‌هاي موجود در آن‌ها، در وضعيت مکاني منظم و يکساني بدون همپوشاني گيج کننده قرار دارند. به طوري که مي‌توان، پنجره‌ها را با چيدمان خاصي در کنار هم قرار داد. متاسفانه امکان بستن پنجره‌ي نرمافزارها از ميشن کنترل وجود ندارد و تنها مي‌توان فضاهاي ايجاد شده را بست.
عملکرد تَسک ويو (Task View) ويندوز 10 هم مشابه با ميشن کنترل است با يک تفاوت مثبت که مي‌توان فقط با کليک بر روي علامت ضربدر واقع در گوشه‌ي بالاي سمت راست پنجره‌هاي موجود در تسک ويو، اقدام به بستن پنجره‌ي نرمافزارها و پوشه‌ها کرد.
کليدهاي ترکيبي Alt+Tab در ويندوز 10، عملکردي شبيه به تسک ويو دارند به طوري که با فشردن آن‌ها تنها مي‌توان بين پنجره‌هاي باز موجود در يک دسکتاپ جابه‌جا شد اما در تسک ويو علاوه بر جابه‌جايي بين پنجره‌ها مي‌توان بين دسکتاپ‌هاي مجازي ايجاد شده به وسيله‌ي تسک ويو هم جابه‌جا شد. ال‌کاپيتان هم از کليدهاي ترکيبي بيشتري پشتيباني مي‌کند.
ويندوز 10 داراي حالت تبلت (Tablet Mode) است که استفاده از نرمافزارها در حالت تمام صفحه را ممکن مي‌کند. حالت تبلت زير مجموعه‌ي قابليت کانتينيوم (Continuum) است که براي دستگاه‌هاي هيبريدي و نمايشگرهاي کوچک کاربرد داشته و به صورت هوشمند به وسيله‌ي ويندوز 10 تشخيص داده مي‌شود! در واقع مايکروسافت با اين کار، يک قدم ديگر به سمت يکپارچگي پيش رفته است.
برنده: ويندوز 10
استدلال: اگرچه طراحي ويندوز 10 در مواردي نادر، به هم ريخته‌تر از ال‌کاپيتان اپل بوده و اندکي سردرگم کننده است، اما رابط کاربري مايکروسافت بسيار جذاب، مدرن و سريع بوده و قابليت سفارشي سازي بيشتري دارد. همچنين، رابط کاربري ويندوز 10 در همه‌ي دستگاه‌هاي ويندوزي يکسان و يکپارچه است.
اعلانيه
پيشرفت چشم‌گير محيط اعلانيه (Notification Area) از سيستم عامل يوسميتي اپل آغاز شده و در ال‌کاپيتان به کمال خود رسيده است. محيط اعلانيه‌ي ال‌کاپيتان، اطلاعيه‌ها و موارد مهم سيستم عامل و نرم‌افزارهاي داخلي آن را در اختيار کاربرها مي‌گذارد. اين محيط، همچنين محلي براي نمايش ابزارک‌هايي (Widget) مانند هواشناسي و ماشين حساب است که اطلاعاتي مانند هواشناسي را در اختيار کاربرها گذاشته و امکان محاسبه‌‌هاي رياضي سريع‌تري را فراهم مي‌کند. هم‌اکنون، افزودن ابزارک Find My Friends براي يافتن مکان حضور دوستان به محيط اعلانيه‌ي ال‌کاپيتان ممکن شده است.
همچنين، محيط اعلانيه قادر به پشتيباني از ابزارک‌هاي مفيد مربوط به نرم‌افزارهاي شخص ثالث هم است. دسترسي به محيط اعلانيه فقط با دو روش امکان‌پذير است؛ اولين روش اين است که کاربرها مي‌توانند بر روي آيکون محيط اعلانيه در گوشه‌ي بالاي سمت راست صفحه کليک کنند. دومين روش هم با کشيدن دو انگشت از سمت راست به چپ بر روي ترک‌پدممکن مي‌شود.
اگر چه نام و عملکرد مرکز فعاليت (Action Centre) ويندوز 10 از ويژگي موجود در گوشي‌هاي هوشمند ويندوزي گرفته شده است، اما تقريبا مشابه با محيط اعلانيه‌ي ال‌کاپيتان اپل است. اکشن سِنتر ويندوز 10، با کليک بر روي آيکون مربوطه‌ي واقع در سمت راست نوار وظيفه، همانند محيط اعلانيه‌ي ال‌کاپيتان از سمت راست صفحه نمايش، ظاهر مي‌شود.
اعلانيه‌ي مربوط به خود ويندوز و نرم‌افزارهاي مختلف مانند Mail (هنگام دريافت ايميل‌هاي جديد) و هواشناسي در اکشن سنتر قابل نمايش است. اما در حقيقت عملکرد محيط اعلانيه‌ي ال‌کاپيتان در اکشن سنتر و کاشي‌هاي زنده‌ي منوي شروع جديد گسترده شده است! اطلاعات ارائه شده در اکشن سنتر داراي جزئيات کامل‌تري از کاشي‌هاي زنده بوده و ليست اعلانيه‌ها بر اساس موضوع‌هايي مانند امنيت، AutoPlay و غيره نمايش داده مي‌شود. در واقع، وجود کاشي‌هاي زنده فقط براي حالت تبلت ضروري است.
قابليت Do Not Disturb در OS X اپل واقع در بخش System Preferences ال‌کاپيتان، امکان غيرفعال کردن تمامي اعلانيه‌ها را براي يک دوره‌ي تعيين شده فراهم مي‌کند. مايکروسافت به صورت آشکار نمونه‌ي مشابه قابليت ياد شده را تحت عنوان کوايِت آوِرز (Quiet Hours)، واقع در ميان دکمه‌هاي کوييک اَکشِن (Quick Action) موجود در اکشن سنتر را، در ويندوز 10 قرار داده است. با اين حال، امکان غير فعال کردن تک تک اعلانيه‌ها با راست کليک بر روي اعلانيه‌ي مورد نظر و انتخاب Turn off notifications for this App هم وجود دارد.
برنده: ال‌کاپيتان
استدلال: طراحي محيط اعلانيه در ال‌کاپيتان چشم‌نواز است. همچنين، امکان استفاده از ابزارک‌هاي مفيد براي داشتن کارايي سريع‌تر و دسترسي سريع به رويداد‌هاي اخير سيستم عامل و نرمافزارها در محيط اعلانيه وجود دارد.
امنيت
با توجه به اين که رايانه‌هاي مک سهم بسيار کمي از بازار رايانه‌ها را نسبت به ويندوز در دست دارند، به مراتب کمتر هدف بدافزارها قرار مي‌گيرند. با اين حال، OS X اپل به خصوص ال‌کاپيتان، واقعا امن‌تر از ويندوز 10 است.
هسته‌ي OS X اپل بر پايه‌ي يونيکس است. اين هسته به صورت ذاتي داراي مکانيسم امنيتي Sandbox (سَندباکس) است که از اجراي کد‌ها يا نرم‌افزارهاي مخرب در هسته‌ي سيستم عامل تا حد زيادي جلوگيري مي‌کند و اجازه‌ي آسيب رساني بيش از حد را نمي‌دهد.
با توجه به گزارش‌هاي وبسايت MacWorld، اپل در حال کار بر روي بهينه سازي‌هاي ويژه‌اي در مورد امنيت بنيادي سيستم عامل ال‌کاپيتان است. بهينه سازي‌ها و قابليت‌هاي جديد امنيتي ال‌کاپيتان شامل توسعه‌ي سيستم امنيتي تحت عنوان Rootless (روتلِس)، تغيير معماري نرم‌افزارهاي اپل، رمزنگاري فايل‌هاي انتقالي، دريافتي و فايل نرم‌افزارهاي همگام سازي شده با آي‌کلاد، قابليت ورود و تصديق دو مرحله‌اي به دستگاه‌هاي اپلي تحت عنوان two-factor authentication، به علاوه‌ي قابليت Trusted Wi-Fi است.
پلتفرم روتلس، سيستم امنيتي در سطح هسته بوده و امکان جلوگيري از بدافزارها و تامين امنيت داده‌هاي حساس کاربران را به وسيله‌ي جلوگيري از دسترسي به فايل‌هاي تعيين شده‌ي سيستمي حتي در سطح اَدمين را فراهم مي‌سازد! همچنين، پلتفرم ياد شده، امنيت افزونه‌ها را هم افزايش ميدهد. قابليت Trusted Wi-Fi هم، امکان برقراري ارتباط با روترهاي امن را بدون اقدامات امنيتي اضافي فراهم کرده و در روترهاي غير امن، با استفاده از رمزنگاري سنگين بسيار امني، برقراري ارتباط را انجام ميدهد. پلاگين‌ها يکي از آسيب‌پذيرترين ابزارهاي موجود هستند. اپل بيشتر از ديگر شرکتها در تلاش براي غير فعال کردن پلاگين‌ها بوده است؛ به طوري که از سال 2010 به بعد، پلاگين فلش و در سال 2012 هم پلاگين‌هاي جاوا را از مرورگرهاي نصب شده‌ي خود حذف کرد. با اين حال، کاربرها قادر به نصب اختياري پلاگين‌هاي ياد شده هستند.
بروز رساني امنيتي براي ويندوز 10 شامل Device Guard به منظور جلوگيري از حملات روز صفر براي نفوذ به دستگاه‌هاي ويندوزي، سيستم احراز هويت بيومتريک با نام Windows Hello که سريعا کاربرها را با استفاده از اسکن صورت، عنبيه يا اثر انگشت، شناسايي مي‌کند و قابليت جديدي به نام Passport که اجازه‌ي دسترسي کاربرها به محدوده‌ي عظيمي از وبسايت‌ها و سرويس‌ها را با يکبار احراز هويت به وسيله‌ي پين کد يا ويندوز هلو را ميدهد، است. مايکروسافت همچنين اعلام کرده که درحال کار بر روي حذف رمزهاي عبور سنتي و ايجاد جايگزيني امن‌تر براي آن‌ها است. مايکروسافت در حال کار با شرکاي سخت‌افزاري مختلفي براي عرضه‌ي دستگاه‌هايي است که مخصوص ويندوز 10 طراحي شده‌اند و با سيستم احراز هويت بيومتريک آن سازگاري دارند. همچنين شرکت مايکروسافت، رويکرد امن‌تري را درمورد دريافت و مديريت بروز رساني‌هاي ويندوز 10 اتخاذ کرده است.
شرکت‌هاي مايکروسافت و اپل هر دو با ارائه‌ي فروشگاه مجازي خود به مسئله‌ي نصب نرم‌افزارهاي جانبي آسيب‌پذير و تاييد نشده از منابع غير امن، پايان داده‌اند. در اين فروشگاه‌ها نه تنها نرمافزارها برحسب اصل بودن قرار مي‌گيرند، بلکه بايد از يک سري صافي‌هاي امنيتي به نام Sandboxing هم عبور کنند. اين سندباکسينگ‌‌ها، دسترسي نرمافزارها به سيستم عامل و ديگر برنامه‌‌ها را محدود مي‌کنند. البته هنوز امکان نصب نرم‌افزار از ساير منابع در هر دو سيستم عامل وجود دارد. با اين وجود، هر دو سيستم عامل ال‌کاپيتان و ويندوز 10 امکان بررسي امضاي ديجيتالي نرمافزارها را به کاربر مي‌دهند.
امنيت داده‌هاي شخصي کاربرها هم اهميت بسيار بالايي دارد. بيش از يک دهه است که OS X اپل به استفاده از سيستم فايل ژورنالي HFS روي آورده است. اين سيستم فايل، تغييرات را قبل از اعمال کردن در سيستم فايل اصلي، به صورت گردشي در ناحيه‌ي مخصوصي به نام ژورنال، پيگيري و نگه‌داري مي‌کند. با انجام اين کار، احتمال آسيب‌پذيري ديسک سخت و از دست دادن داده‌ها در مواقعي مانند حمله‌ي بدافزارها به سيستم فايل و نوسان برق بسيار پايين خواهد بود. حتي در صورت آسيب احتمالي هم، بازگرداني داده‌ها به راحتي قابل انجام است. متاسفانه ويندوز 10، هنوز هم از فناوري سيستم فايل غير ژورنالي و قديمي NTFS استفاده مي‌کند. اما ردموندي‌ها در اين مدت بي‌کار نبوده‌اند! مايکروسافت فعلا در حال استفاده از سيستم فايل ReFS براي ويندوز سرور است. خوشبختانه اين سيستم فايل به زودي وارد ويندوز 10 هم خواهد شد.
با وجود تمامي اين تفاسير، بيشترين بخش مقوله‌ي امنيت، به خود کاربر و نحوه‌ي محافظت از سيستم هنگام استفاده بستگي دارد.
برنده: ال‌کاپيتان
استدلال: وجود هسته‌ي امن بر پايه‌ي يونيکس، تدابير امنيتي هوشمندانه و تنظيمات استاندارد، پلتفرم امنيتي روتلس به علاوه‌ي سيستم فايل ژورنالي HFS
چند وظيفگي
شرکت اپل در پي دستيابي به قابليت چند وظيفگي و جبران مافات بوده در حالي که مايکروسافت قابليت مذکور را پيشرفت داده است. خبر خوب براي کاربرهاي رايانه‌ي مک اين است که ال‌کاپيتان ويژگي جديدي به نام اسپليت ويو (Split View) را به همراه دارد. اين ويژگي، اجازه‌ي نمايش دو نرم‌افزار به صورت يکجا و در کنار هم را به ارمغان مي‌آورد. براي فعال کردن اسپليت ويو تنها بايد دکمه‌ي سبز رنگ واقع در گوشه‌ي بالايي سمت چپ پنجره را فشار داده و نگه داريد. همچنين مي‌توانيد با کشيدن و رها کردن دو پنجره به داخل يک فضا و کليک بر روي آن، اين قابليت را فعال کنيد.
علاوه‌بر اين، قادر به جايگزين کردن پنجره‌ي نرم‌افزارهاي ديگر با دو نرم‌افزار موجود هم خواهيد بود. کاربرها قادر به تغيير اندازه‌ي پنجره‌ي نرمافزارها با استفاده از نوار لغزنده‌ي بين دو نرم‌افزار و موقعيت قرارگيري آن‌ها هستند. ال‌کاپيتان اجازه‌ي کشيدن پنجره به بالاي صفحه براي وارد کردن آن به ميشن کنترل و دسترسي به نوار فضاها (Spaces Bar) را به کاربر ميدهد. اصطلاح اِسپِيس (Space) يا فضا، به هر يک از تصاوير بند انگشتي موجود در ميشن کنترل اطلاق مي‌شود.
در صورتي که آيکون يک نرم‌افزار را به درون يکي از فضاها بکشيد، همه‌ي پنجره‌هاي باز آن نرم‌افزار در فضاهاي ديگر، به درون آن فضا منتقل خواهد شد. همچنين، هنگامي که از پنجره‌ي نرم‌افزاري در حالت تمام صفحه استفاده مي‌کنيد، به طور خودکار يک فضا در ميشن کنترل ايجاد مي‌شود.
مايکروسافت در ويندوز 7 قابليت جديدي به نام اِسنَپ (Snap) را معرفي کرد. کاربرها با استفاده از اين قابليت مي‌توانستند با کشيدن پنجره‌ي نرم‌افزارهاي در حال اجرا به سمت راست يا چپ دسکتاپ، صفحه نمايش را به دو نيم تقسيم کرده و هم زمان از دو نرم‌افزار استفاده کنند.
قابليت اسنپ در ويندوز 10 داراي عملکردي هوشمندانه و قدرتمندتري است؛ به طوري که با کشيدن يک پنجره به سمت چپ دسکتاپ، اين پنجره به نيمه‌ي سمت چپ اسنپ شده و در نيمه‌ي سمت راست هم تسک ويو ظاهر مي‌شود؛ اين قابليت، دستيار نمايش (Assist view) نام دارد. با انتخاب يکي از پنجره‌هاي موجود در آن، مي‌توان سمت راست صفحه را هم با پنجره‌ي ديگري پوشش داد. کاربرها همچنين قادر به اسنپ کردن 3 و 4 پنجره در يک صفحه به صورت يکجا هستند.
از ديگر مزاياي چند وظيفگي در ويندوز 10، ويژگي اسنپ خودکار آن است که از ويندوز 8 به ارث رسيده است. براي مثال اگر بر روي لينک موجود در ايميلي کليک کنيد، مرورگر اِج بارگذاري شده و به سمت راست صفحه اسنپ مي‌شود. اسنپ کردن پنجره‌ها در ويندوز 10 بسيار ساده‌تر از فعال کردن قابليت طاقت فرساي اسپليت ويو در ال‌کاپيتان است.
برنده: ويندوز 10
استدلال: امکان اسنپ کردن 3 و 4 پنجره، قابليت اسنپ خودکار 2 پنجره و فرآيند ساده‌ي اسنپ کردن در ويندوز 10
قابليت‌هاي ويژه
کورتانا، دستيار صوتي است که با تکيه کلام “هي کورتانا” و صداي کاربر فعال مي‌شود و بيشتر از دستياري که فقط وظيفه‌اش جواب دادن به سوال‌هاي کاربر است، کاربرد دارد. اين دستيار ستاره‌اي درخشان در ويندوز 10 است. همانند گوگل ناو، کورتانا هم کارت‌هايي را براي داشتن مروري سريع و اجمالي در آب و هوا، اخبار، امتياز‌هاي مربوط به بازي‌هاي ورزشي، پيشنهاد‌هاي رستوران و موارد بيشتر، در اختيار کاربرها مي‌گذارد. کورتانا با استفاده‌ي هرچه بيشتر کاربر، به مرور زمان هوشمندتر خواهد شد. با اين حال، کاربرها مي‌توانند براي شخصي سازي دستيار صوتي خود، به صورت يکجا تمامي اطلاعات شخصي و علايق خود را با استفاده از بخش تنظيمات Notebook کورتانا، در اختيار اين دستيار صوتي قرار دهند.
کورتانا اجازه‌ي ديکته کردن فرمان مورد نظر، براي نوشتن ايميل و ايجاد يادآور را در اختيار کاربر مي‌گذارد. يادآورها مي‌توانند در زمينه‌هاي مختلفي ايجاد و به صورت پاپ‌آپ نمايش داده شوند. همچنين، کورتانا قادر به ايجاد زنگ‌هاي هشدار و اجراي نرم‌افزارهاي داخلي ويندوز 10 است. متاسفانه هيچ اثري از نسخهي دسکتاپ سيري اپل وجود ندارد! اپل مي‌توانست سيري را با جستجوگر اسپات‌لايت خود ادغام کند.
ويندوز 10 براي کساني که از دستگاه‌هاي هيبريدي بهره مي‌برند، قابليت Continuum را پيشنهاد مي کند. ويندوز 10 به طور هوشمندانه و با توجه به نوع استفاده از دستگاه ( وجود يا عدم وجود کيبورد و خم کردن نمايشگر در دستگاه‌هاي هيبريدي) بين حالت تبلت و دسکتاپ جابه‌جا مي‌شود؛ قبل از جابه‌جا شدن، تاييد آن از کاربر سوال مي‌شود. در حالت تبلت، تمامي نرمافزارها به صورت تمام صفحه اجرا مي‌شوند.
عدم وجود چنين قابليتي، ايرادي در لپ‌تاپ‌هاي اپل محسوب نمي‌شود. زيرا اپل از دو سيستم عامل مجزا براي لپ‌تاپ‌ها و دستگاه‌هاي لمسي داراي نمايشگر کوچک بهره مي‌برد. OS X اپل، از نمايشگرهاي لمسي پشتيباني نمي‌کند اما مي‌توان از طريق ويژگي هندآف (Handoff)، عمل نيمه تمام خود در آي‌مک يا مک‌بوک را در دستگاه‌هاي اپلي ديگري مانند آيپد يا آيفون دنبال کرد. پاسخ ديگر اپل در مورد يکپارچه سازي سيستم عامل، قابليتي به نام کانتينيويتي (Continuity) است که شامل اِيردراپ (Airdrop) هم مي‌شود. با بهره‌مندي از اين قابليت، مي‌توان اطلاعات را بين دستگاه‌هاي داراي سيستم عامل iOS و OS X به اشتراک گذاشت. اکنون کاربرهاي مک قادر به ارسال پيامک بدون در نظر گرفتن نوع موبايل مقصد هستند. قبلا تنها امکان ارسال پيامک به کاربرهاي آي‌کلاد وجود داشت. همچنين مي‌توان با بهره گيري از قابليت Call Relay از طريق شماره‌ي آيفون، منوط به اينکه آيفون با بلوتوث به رايانه‌ي مک متصل باشد، تماس برقرار کرد.
شبيه‌ترين قابليت موجود در ويندوز 10، نرم‌افزار اسکايپ و سرويس‌هاي پيام‌رساني متکي به IP است. در ويندوز 10 اگر بخواهيد پيامک بفرستيد، اسکايپ به صورت اتوماتيک باز شده و مي‌توانيد گفت و گوي زنده‌ي متني، تصويري يا صوتي داشته باشيد.
از ديگر قابليت‌هاي ويژه‌ي ويندوز 10، مي‌توان به مجموعه API (رابط برنامه‌نويسي نرم‌افزاري) DirectX 12 را نام برد. اين قابليت، باعث عملکرد عالي گرافيک شده و امکان استريم بازي رايانه‌اي در حال اجراي ايکس‌باکس وان را به روي رايانه‌ي کاربر ميدهد. کاربرد اصلي اين قابليت در هندلينگ‌هاي چند رسانه‌اي و گرافيک بازي‌ها است. با اين حال، قابليت‌هاي DirectX 12 فراتر از آن است که بتوان در اين مقاله آن را جاي داد!
شرکت اپل هم با افزودن API متال گرافيک (Metal Graphics) به ال‌کاپيتان، وعده‌ي افزايش کارايي و سرعت اجراي OS X به وسيله‌ي tag-team کردن پردازنده‌ي مرکزي و پردازنده‌ي گرافيکي را به کاربرها ميدهد. نتيجه‌ي استفاده از اين قابليت، افزايش 10 برابري عملکرد بازي‌هاي رايانه‌اي و نرم‌افزارهاي گرافيکي سطح حرفه‌اي است. براي بررسي اين ادعا بايد تا ابتداي پاييز منتظر بمانيم!
سيستم عامل ال‌کاپيتان اپل، ويژگي‌هاي معرفي شده در يوسميتي را بهبود بخشيده و قابليت‌هاي ويژه‌ي زيادي را غير از اسپليت ويو و متال گرافيک، که هنوز در هاله‌اي از ابهام قرار دارند، شامل نمي‌شود.
ديگر قابليت ويژه‌ي ويندوز 10، خط فرمان بهبود يافته و PowerShell موجود در آن است که قابليتي همه چيز تمام براي کاربرهاي حرفه‌اي است. همچنين، پشتيباني پيش‌فرض از فرمت‌هايFLAC ،MKV و HEVC براي بهره‌مندي از ويديوهاي با رزولوشن بالا هم، قابليت ويژه‌ي مهمي است که هم‌اکنون در دسترس کاربرهاي ويندوز 10 قرار دارد.
برنده: ويندوز 10
استدلال: جديدترين سيستم عامل مايکروسافت، به طور حقيقي ويژگي‌هاي برجسته‌ي بيشتري را نسبت به ال‌کاپيتان، به صورت يکسان براي کاربرهاي معمولي و حرفه‌اي ارائه ميدهد.
بازي
مايکروسافت به طور هوشمندانه، امپراطوري بازي ايکس‌باکس خود را با نرم‌افزار Xbox، بر روي ويندوز 10 هم توسعه داده است! با اين نرم‌افزار، گيمرها قادر به اجراي بازي‌هاي Xbox One از طريق استريم مستقيم از کنسول بازي به تبلت يا رايانه‌ي ويندوزي خواهند بود. علاوه‌بر اين، کاربرها مي‌توانند از نرم‌افزار ايکس‌باکس ويندوز 10، به اطلاعات پروفايل و سابقه‌ي بازي‌هاي رايانه‌اي به اضافه‌ي کليپ‌هاي ضبط شده‌ي خود دسترسي داشته و بازي‌هاي چند نفره‌ي آنلاين انجام دهند. همچنين، ابزار داخلي جديدي به نام Game Bar (گيم بار) براي ضبط صحنه‌هاي جذاب بازي به ويندوز 10 افزوده شده است. مي‌توان از اين ابزار براي تهيه‌ي ويديوهاي آموزشي هم استفاده کرد.
مايکروسافت در حال کار بر روي پروژه‌ي سيستم واقعيت مجازي تحت عنوان HoloLens است. هولولنز از هدست کوچکي مانند عينک گوگل بهره مي‌برد. ويندوز 10، اولين پلتفرم محاسباتي هولوگرافيک است که مجموعه‌اي از APIهاي هولوگرافيک را دارد. به اين معني که توسعه دهندگان مي‌توانند تجربه‌هاي هولوگرافيکي در دنياي واقعي ايجاد کنند. ظاهرا هولولنز امکان تعامل با هولوگرام‌هاي دنياي واقعي را ميدهد. کاربرها مي‌توانند براي اجراي بازي در محيط مجازي 3 بعدي از هولولنز استفاده کنند.
هيچ يک از سيستم عامل‌هاي اپل، تاکنون پلتفرم مخصوص بازي‌هاي رايانه‌اي نداشته‌اند. معرفي پلتفرم شخص ثالث Steam که براي OS X هم در دسترس است، به آرامي در حال تغيير اين وضعيت است اما انگار به اين زودي‌ها، اپل قصد تغيير نگرش خود در اين زمينه را ندارد! علاوه بر اين، تاکنون عصر مدرن اپل از سرگرمي‌هايي مانند هدست‌هاي واقعيت مجازي فاصله‌ي زيادي داشته است.
برنده: ويندوز 10
استدلال: امپراطوري بازي‌هاي ايک‌باکس و گيم بار به اضافه‌ي تعداد بي‌نهايتِ بازي در سيستم عامل ويندوز 10!
جستجو
ابزار جستجوي اسپات‌لايت (Spotlight)، يکي از برجسته‌ترين ويژگي‌هاي سيستم عامل ال‌کاپيتان است. همان‌طور که استيو جابز فقيد هم هنگام معرفي اسپات‌لايت در سال 2004 به آن اشاره کرد، اين قابليت مفهوم فايل سيستم را از بين برده و دسترسي به هر نوع فايلي را ممکن مي‌کند. کاربرها مي‌توانند براي بازکردن فايل‌ها، اجرا کردن نرمافزارها، جستجوي ايميل‌ها و موارد ديگر، از اسپات‌لايت استفاده کنند.
اسپات‌لايت در سيستم عامل يوسميتي براي جستجوي فوق‌العاده سريع وب، ويکي‌پديا، فروشگاه نرم‌افزار و جستجو در نقشه توسعه داده شده است. هم‌اکنون اسپات‌لايت در ال‌کاپيتان از فرمت‌هاي فايل بيشتر، جستجو به زبان طبيعي، درک دستورهاي پيچيده و موضوعات اضافي مانند سهام و ويديوهاي وب پشتيباني کرده و پنجره‌ي آن قابل جابه‌جايي است.
براي مثال، اگر عبارت New York Weather را تايپ کنيد، پيش‌بيني 10 روزهاي را مشاهده خواهيد کرد که ساعت به ساعت دنبال مي‌شود.
همچنين در صورتي که نام تيم ورزشي مورد نظر خود را جستجو کنيد، قادر به مشاهده‌ي آخرين امتيازها و برنامه‌ي بازي تيم مورد نظر خواهيد بود!
موتور جستجوي بينگ و کورتانا در ويندوز 10 با همکاري هم، قابليت‌هاي مشابهي را به کاربرها پيشنهاد مي‌کنند. کورتانا اطلاعات سهام اپل و وضعيت آب و هواي جاري را بدون راه‌اندازي مرورگر اج در اختيار کاربر مي‌گذارد.
اطلاعات ورزشي ارائه شده‌ي کورتانا هم مانند اسپات‌لايت کامل بود اما وارد کردن علايق کاربرها براي دسترسي به اطلاعات بدون راه‌اندازي مرورگر، ضروري است. کورتانا هم از جستجو با زبان طبيعي و محاوره‌اي پشتيباني کرده و دستيار بسيار هوشمندي است!
به عنوان نمونه، ما عبارت “Photos from 2013” (عکس‌هاي سال 2013) را در هر دو سيستم عامل جستجو کرديم. در ال‌کاپيتان با ليستي از نتايجي روبه‌رو شديم که تصاوير مورد نظر ما در انتهاي آن قرار داشت.
در ويندوز 10 هم، براي دستيابي به نتيجه‌ي مورد نياز به انتخاب گزينه‌ي Photos از بخش Show کورتانا وجود داشت.
مزيت برجسته‌ي کورتانا امکان جستجوي متني و صوتي است. مزيت برجسته‌ي اسپات‌لايت هم، فيلتر کردن نتايج با توجه به کلماتي است که تايپ مي‌شود. به عنوان مثال، با جستجوي عبارت “documents I worked on yesterday” در هر دو سيستم عامل، اسپات‌لايت بلافاصله سند وردي که ديروز روي آن کار کرده بوديم را نمايش داد اما باز هم در کورتانا بايد نوع فايل، تعريف مي‌شد.
برنده: ندارد!
استدلال: کورتانا امکان جستجوي متني و صوتي را فراهم مي‌کند، اسپات‌لايت هم به وسيله‌ي جستجوي سريع و فيلتر کردن نتايج تايپ شده، در زمان صرفه جويي مي‌کند. انتخاب يکي از اين دو به عنوان گزينه برتر دشوار است.
مرورگر اينترنت
هر دو شرکت اپل و مايکروسافت، قدم‌هاي بزرگ و به‌جايي را در راه بهبود بخشي به مرورگرهاي داخلي سيستم عامل خود برداشته‌اند. با اين حال، قطعاً کاربرها در انتخاب مرورگر مورد نظر خود صاحب اختيار هستند.
ويندوز 10 داراي دو مرورگر داخلي است؛ مرورگر Internet Explorer قديمي و Edge که مرورگر پيش فرض سيستم است! قدم نهادن مرورگر اج به ويندوز 10، به هم ريختگي‌ها را از بين برده و ابزارهاي هوشمندانه‌ي جديدي را براي وبگردي به همراه آورده است. ابزارهاي جديد اج شامل قلم ديجيتالي، قابليت هاي‌لايت کردن متن، حاشيه نويسي، افزودن يادداشت تايپ شده به صفحه‌ي وب و گرفتن اسکرين‌شات از بخش خاصي از صفحه‌ي مرورگر است. قابليت هاي‌لايت کردن متن، با استفاده از قلم استايلوس ايده‌آل است اما با استفاده از انگشت کاربر هم عملکرد خوبي دارد. کاربرها مي‌توانند صفحه‌ي علامت گذاري شده را براي افزودن به نرم‌افزار نوت و به اشتراک گذاري با دوستان، در سيستم ذخيره کنند. مرورگر اج، ديگر از ActiveX (چهارچوب نرم‌افزاري مستقل از زبان برنامه‌نويسي) پشتيباني نمي‌کند.
از ديگر موارد برجسته، يکپارچگي مرورگر اج با کورتانا است. به عنوان مثال، اگر در صفحه‌ي وب يک رستوران هستيد، دستيار مايکروسافت به صورت پاپ‌آپ در نوار آدرس نمايان شده و هشدار ميدهد که مي‌تواند اطلاعات بيشتري را در اختيار کاربر بگذارد. اين اطلاعات شامل آدرس، شماره تماس و نتايج بررسي رستوران است. مايکروسافت قصد دارد که اين ويژگي را براي موضوع‌هاي ديگري هم توسعه دهد. اما هنوز اطلاعيه‌اي رسمي از درستي اين ادعا موجود نيست. همچنين، نوار آدرس در مرورگر اج هوشمندتر شده است؛ به طوري که اجازه ميدهد نگاهي اجمالي به اطلاعات هواشناسي، سهام شرکتها، واحد‌هاي تبديل و غيره، بدون ترک نوار آدرس داشته باشيد. يکي از ضعف‌هاي اج هم، عدم تنظيم مسير دانلود فايل‌ها به وسيله‌ي کاربر است.
و اما مرورگر اينترنت اکسپلورر! نمي‌توان هيچ حرف مثبتي در مورد مرورگري که حرفي براي گفتن ندارد، زد!
رابط کاربري اين مرورگر بسيار زننده و زمخت است. تبهاي آن به زور خود را در کنار نوار جستجو جا مي‌کنند! با اينکه بهبودهايي مانند HTTP2 به طور سرپوشيده در سال 2014 بر روي اينترنت اکسپلورر صورت گرفت، اما بازهم قابليت‌هاي آن بسيار ابتدايي هستند.
مرورگر سافاري اپل هم، با بهره‌گيري از پيشنهاد‌هاي جستجوگر اسپات‌لايت، هوشمندي‌هاي مشابهي دارد. به علاوه، سافاري امکان استفاده از افزونههاي خوبي مانند Pinterest، 1Password و Save to Pocket را هم در اختيار کاربرها مي‌گذارد. قابليت استفاده از افزونه‌ها در مرورگر اج فعلا در دسترس نيست اما طبق وعده‌ي ردموندي‌ها، کاربرها به زودي مي‌توانند افزونههاي مرورگر گوگل کروم را به راحتي تبديل به افزونه‌ي قابل استفاده در اج کنند.
ويژگي عالي پين کردن تب‌ها در مرورگر اپل، در اصل تبهاي کوچکتري براي وبسايت‌هاي مورد علاقه‌ي کاربر ايجاد مي‌کند که باعث زيبايي و نظم خاصي مي‌شود؛ همچنين فضاي بيشتري هم در اختيار کاربر مي‌گذارد. برخلاف مرورگر اج، سافاري اجازه‌ي بي‌صدا کردن تبهاي داراي ويديوهاي تبليغاتي پر سر و صدا، با استفاده از دکمه‌ي سمت راست نوار جستجو را ميدهد. همچنين، قابليت Shared Links به منظور بروز نگه داشتن وبسايت‌هاي مورد علاقه و توييت‌ها به مرورگر سافاري اضافه شده است.
هر دو مرورگر رقيب، رايگان و بدون تبليغ‌هاي مزاحم هستند. با اين حال، هر دو داراي حالت ويژه‌ي نمايش صفحه براي خواندن مقاله‌ها بدون حواس پرتي (Reading View) هستند که مرورگر اج تمايل به پاکسازي بيشتري دارد. با استفاده از مرورگر سافاري، حتي قادر به تغيير فونت و تِم هم خواهيد بود! همچنين هر دو مرورگر داراي قابليتي به نام Reading List هستند که امکان ذخيره‌ي مقاله‌ها و وبگردي آفلاين را به کاربر ميدهد؛ با اين تفاوت که سافاري از روش آسوده‌تري براي فراخواني مقاله بهره مي‌برد.
برنده: ال‌کاپيتان
استدلال: ويژگي پين کردن وبسايت‌ها، توانايي بي‌صدا کردن همه‌ي تب‌ها و استفاده از افزونه‌ها در مرورگر سافاري، براي وبگردي روزانه کاربردي‌تر است.
ذخيره سازي ابري
هر دو سرويس ذخيره سازي ابري iCloud اپل و OneDrive مايکروسافت، قادر به همگام سازي فايل‌ها و تنظيم‌ها از طريق پوشه‌اي سحرآميز که محتواي آن به صورت خودکار و همزمان، بين رايانه‌ها و دستگاه‌هاي ديگر به اشتراک گذاشته شده، هستند. اگر چه وان‌درايو شباهت نسبتا زيادي به دراپ‌باکس دارد اما با وجود برخي از مشکلات جدي در آي‌کلاد، اين شباهت نکته‌اي منفي تلقي نمي‌شود! وان‌درايو و آي‌کلاد به طور عميق با سيستم عامل ادغام و يکپارچه شده‌اند؛ به گونه‌اي که هر دو سرويس ابري به ترتيب در فايل اکسپلورر ويندوز 10 و فايندر ال‌کاپيتان قابل دسترسي هستند.
وان‌درايو قابليت بسيار ويژه‌اي را به کاربرهاي ويندوز عرضه مي‌کند. قابليتي که دسترسي از راه دور به همه‌ي فايل‌هاي موجود در هارد ديسک کاربر را ممکن مي‌کند. قابليت مذکور، شامل به اشتراک گذاري شبکه‌اي به صورت درايو مپينگ (قابليت به اشتراک گذاري فضاي هارد ديسک با پوشه‌اي خاص، رايانه‌هاي ديگر و شبکه) هم است. اين ويژگي اندکي شبيه به قابليت Back to My Mac (شبکه کردن رايانه‌هاي مک به منظور اشتراک گذاري داده) در ال‌کاپيتان اپل است؛ اما راه‌اندازي آن به دليل انتقال فايل از طريق وان‌درايو به جاي راه‌اندازي از طريق پورت مپينگ پيچيده (امکان اتصال کاربران خارج از شبکه‌ي محلي به رايانه يا سرويس دهنده‌اي خاص براي دريافت خدمات)، بسيار ساده‌تر از قابليت Back to My Mac اپل است.
در حال حاضر، وان‌درايو به دليل نوآورانه و ارزان بودن، نسبت به آي‌کلاد جايگاه برتري دارد. در صورتي که قصد وابسته بودن به اکوسيستم خاصي را نداريد، مي‌توانيد سرويس‌هاي ابري ديگري همچون دراپ‌باکس را مد نظر قرار دهيد.
برنده: ويندوز 10
استدلال: وان‌درايو فوق‌العاده ارزان‌تر از آي‌کلاد است، با مرورگر فايل ويندوز 10 ادغام شده و قابليت دسترسي به فايل‌هاي ديسک سخت کاربر را از هر نقطه‌اي دارد!
يکپارچگي با گوشي هوشمند
يکي از بهترين دلايل انتخاب رايانه‌ي مک به جاي رايانه‌هاي ويندوزي، يکپارچگي آيفون با OS X اپل است. قابليت کانتينيويتي که در زمان رونمايي از سيستم عامل يوسميتي معرفي شد، امکان برقراري تماس و ارسال يا دريافت پيام‌هاي متني از طريق رايانه‌ي مک با آيفون را فراهم مي‌کند. متاسفانه، ويندوز 10 از چنين قابليتي کاملا بي‌بهره است!
ويژگي ديگري که زير مجموعه‌ي قابليت کانتينيويتي است، هندآف نام دارد؛ با استفاده از اين ويژگي، مي‌توان عمل نيمه تمام خود در آي‌مک يا مک‌بوک را در ديگر دستگاه‌هاي اپلي مانند آيپد يا آيفون دنبال کرد. عمل نيمه تمام مي‌تواند ايجاد يک ايميل، نگارش مقاله يا موارد ديگر باشد. مي‌توان از هندآف به صورت معکوس هم استفاده کرد! ويژگي ديگر وابسته به کانتينيويتي، ايردراپ است که عمل انتقال اطلاعات بين دستگاه‌هاي داراي سيستم عامل iOS و OS X را به صورت بي‌سيم و با استفاده از فناوري واي‌فاي بر عهده دارد. همچنين مي‌توان با بهره گيري از قابليت Call Relay از طريق شماره‌ي آيفون، منوط به اينکه آيفون با بلوتوث به رايانه‌ي مک متصل باشد، تماس برقرار کرد.
ويندوز10 برخي از ترفند‌هايي را که آغازگر آن کورتانا است، براي يکپارچگي با تلفن‌هاي هوشمند ويندوزي در آستين دارد! براي مثال، اگر يادآوري را روي ويندوز 10 نسخهي دسکتاپ ايجاد کنيد، کاربر را در گوشي ويندوزي دنبال خواهد کرد. اوضاع زماني که قابليت کانتينيوم براي ويندوز 10 گوشي‌هاي هوشمند در روزهاي پاياني سال ارائه شود، بسيار جالب‌تر خواهد شد.
با قابليت ياد شده، تلفن‌هاي هوشمند داراي ويندوز 10 قادر به ارسال متن، نرم‌افزار و موارد ديگر، به رايانه‌ي شخصي و ديگر نمايشگرهاي بزرگ خواهند بود. متاسفانه اين قابليت مفيد نيازمند استفاده از سخت‌افزار جديدي است. همچنين، اگر صاحب گوشي هوشمند اندرويدي يا يک آيفون هستيد، نرم‌افزار فون کوُمپَنيوُن (Phone Companion) در ويندوز 10، شما را در همگام سازي فايل‌ها با رايانه‌ي شخصي، ياري مي‌کند.
موردي که نياز به سخت‌افزار جديد ندارد، استفاده از نرم‌افزارهاي يونيورسال فروشگاه مايکروسافت در رايانه‌ها و گوشي‌هاي هوشمند است! کاربرهاي گوشي‌هاي هوشمند ويندوزي به دليل بهره‌مندي از يک پلتفرم نرم‌افزاري در هر دستگاهي، واقعا مي‌توانند يک نرم‌افزار را از فروشگاه نرم‌افزاري مايکروسافت در هر دو دستگاه ويندوزي (رايانه و گوشي هوشمند) دانلود کرده و از آن استفاده کنند. به عنوان نمونه مي‌توان به نرم‌افزارهاي توييتر، نِت‌فليکس و ادوبي فتوشاپ اکسپرس اشاره کرد. افسوس که OS X و iOS اپل با وجود ويژگي‌هاي نسبتا مشابه با ويندوز، جدا از هم باقي مانده‌اند و احتمالا، باقي هم خواهند ماند!
برنده: ال‌کاپيتان
استدلال: آيفون و مک، سازگاري و يکپارچگي بهتري با همديگر دارند.
نرم‌افزارهاي داخلي
شرکت مايکروسافت، نرم‌افزارهاي بسيار زيادي نسبت به اپل براي رايانه‌ي دسکتاپ ارائه کرده و از نرم‌افزارهاي شخص ثالث تقريبا بي‌نهايتي پشتيباني مي‌کند. بنابراين برنده‌ي بي‌بديل اين بخش مايکروسافت خواهد بود! اما در اين بخش از رويارويي دو حريف، فقط بر روي نرم‌افزارهاي داخلي تمرکز خواهيم کرد.
بسياري از نرمافزارها براي استفاده در ويندوز 10 باز طراحي شده هستند. مايکروسافت داراي 6 نرم‌افزار کليدي برجسته به نام‌هاي Calendar، Movies & TV، Groove Music، Maps، Mail و Photos در ويندوز 10 است.
نرم‌افزار Photos به صورت ويژه‌اي عالي است؛ زيرا به صورت خودکار اقدام به ايجاد آلبوم از تصاوير کاربر که در زمان‌هاي يکسان گرفته شده، مي‌کند. نرم‌افزار ياد شده همچنين ابزارهاي قدرتمند ويرايش و فيلترگذاري روي تصاوير را به کاربرها پيشنهاد ميدهد. کوچک شدن اندازه‌ي تصوير هنگام کليک بر روي دکمه‌ي Edit، عملي غير حرفه‌اي محسوب مي‌شود؛ اين عمل در نرم‌افزار Photos بروز رساني شده‌ي اپل وجود ندارد. با تغييرات جديدي که در نرم‌افزار Photos اعمال شده است، کاربر مي‌تواند استريم عکس يکساني در تمام دستگاه‌هاي ويندوزي خود داشته باشد. اين قابليت شباهت بسياري به iCloud Photo Library دارد که هنوز در مرحله‌ي بتا به سر مي‌برد. اين ويژگي امکان دسترسي به تمام عکس‌ها در هر دستگاه اپلي يا حتي دستگاه‌هاي غير اپلي، از طريق iCloud را فراهم مي‌سازد.
نرم‌افزارPhotos اپل از طريق کتابخانه‌ي تصاوير آي‌کلود، به صورت خودکار از تصاوير موجود در آيفون پشتيبان گيري مي‌کند. رابط کاربري اين نرم‌افزار در ابتدا اندکي ساده و شبيه به نسخهي iOS به نظر مي‌رسد، اما هنگامي که شروع به ويرايش عکس مي‌کنيد گزينه‌هاي مختلفي شامل Enhance، Filters، Adjust (نور، رنگ و...) و Retouch را خواهيد ديد. دکمه‌ي لغزنده‌ي هوشمند، تنظيم کردن تصاوير را آسان‌تر مي‌سازد و اپل منحصرا اجازه ميدهد تا در داخل نرم‌افزار، آلبوم عکس خود را بسازيد. اين نرم‌افزار، همچنين قادر به تشخيص چهره‌هاي موجود در تصاوير هم است. با اين حال، بهترين موارد در افزونههاي نرم‌افزار نهفته است که عاشقان عکاسي را قادر به يکپارچه سازي فيلترها و ابزارهاي ويرايش با ديگر نرمافزارها مي‌سازد.
هر دو سيستم عامل ويندوز 10 و ال‌کاپيتان داراي نرم‌افزار مديريت ايميل داخلي به نام مِيل (Mail) هستند. در ويندوز 10 مي‌توان قالب‌بندي‌هايي به سبک نرم‌افزار ورد در متن ايميل اعمال کرده و از ژست‌هاي لمسي استفاده کرد. در اين نرم‌افزار، به سادگي مي‌توان به نرم‌افزار تقويم هم سوييچ کرد. نرم‌افزار ميل ويندوز 10، ابتدايي بوده و براي کساني که هر روزه تعداد زيادي ايميل دريافتي دارند، اصلا مناسب نيست. گرچه بسياري از کاربرهاي ويندوز از Outlook استفاده مي کنند!
نرم‌افزار ياد شده در سيستم عامل ال‌کاپيتان هم از ژست‌هايي مانند سوايپ به سمت چپ يا راست بر روي پيام‌ها به منظور ذخيره‌ي سريع يک ايميل در پوشه يا حذف آن‌ها پشتيباني مي‌کند. نرم‌افزار ميل اپل، با پيشنهاد هوشمندانه‌ي مخاطب‌هاي جديد بر پايه‌ي رويداد موجود در محتواي پيام‌ها يک گام جلوتر از مايکروسافت قرار دارد! اگر در حالت تمام صفحه، در آنِ واحد بيش از يک پيام ايجاد کنيد، مي‌توانيد از تبهاي چندگانه بهره‌مند شويد. اين نرم‌افزار داراي قابليتي تحت عنوان مِيل دراپ است که ارسال فايل‌هاي حجيم بزرگتر از 5 مگابايت را با پشتيباني آي‌کلود و بدون هيچ زحمتي ميسر مي‌کند. بنابراين نيازي به استفاده از سرويس‌هاي ابري شخص ثالث نيست. امکان حاشيه نويسي نمودارها و تصاوير، به اضافه‌ي جستجو با زبان محاوره‌اي هم در نرم‌افزار ايميل اپل وجود دارد که ابزارهايي فوق‌العاده کاربردي به حساب مي‌آيند.
نوبت به نرم‌افزار نقشه رسيد! نرم‌افزار نقشه‌ي اپل، ظاهري منظم و تميز داشته و استفاده از آن به لطف نقاط کدبندي شده‌ي رنگي از موارد مورد علاقه‌ي کاربر، ساده‌تر است.
نرم‌افزار نقشه‌ي مايکروسافت تک رنگ بوده و در مقايسه با پلتفرم اپل وضوح پاييني دارد. هر دو نرم‌افزار شامل مسيرهاي حمل‌ونقل عمومي هستند اما نرم‌افزار نقشه‌ي اپل قابليت‌هايي مانند نمايش کارت‌خوان ايستگاه‌ها و توانايي ارسال مسيرها به آيفون يا اپل واچ را دارد که فعلا پلتفرم مايکروسافت از آن‌ها بي‌بهره است.
نرم‌افزارهاي Groove Music و Movies & TV مايکروسافت هم، سرويس پخش و استريم موسيقي و فيلم هستند که اپل با نرم‌افزارهاي قدرتمند Music و اپل تي‌وي خود، پاسخي قاطعانه به نرم‌افزارهاي مايکروسافت داده است!
مي‌توان فايل‌هاي پي‌دي‌اف، آدرس‌هاي اينترنتي و فايل‌هاي نقشه را به نرم‌افزار نوت اپل اضافه کرد. همچنين، نرم‌افزار ياد شده قابليت نمايش ضميمه‌ها را هم دارد. نرم‌افزار يونيورسال OneNote هم، در ويندوز 10 عملکرد و کارايي خوبي دارد. يادداشت‌ها به صورت خودکار در فضاي ابري ذخيره مي‌شوند. با اين حال، ويژگي‌هاي کمي نسبت به نوت ال‌کاپيتان دارد.
با وجود اين که برخلاف ال‌کاپيتان، سيستم عامل ويندوز 10 از تقويم شمسي هم پشتيباني مي‌کند، اما نرم‌افزار تقويم هنوز ابتدايي‌تر از نمونه‌ي مشابه در ال‌کاپيتان اپل است.
نسخهي يونيورسال نرم‌افزارهاي PowerPoint ،Excel ،Word و Outlook هم به صورت رايگان، براي دستگاه‌هاي ويندوزي در فروشگاه ويندوز قابل دسترس هستند. در هر يک از اين نرمافزارها، ليستي از آخرين اسناد ويرايش شده در دسترس تمام دستگاه‌هاي مجهز به ويندوز 10 قرار مي‌گيرد. اگر نيازمند نسخهي کامل‌تر اين نرمافزارها هستيد، بايد نسخهي دسکتاپ آن را خريداري کنيد!
برنده: ال‌کاپيتان
استدلال: نرم‌افزارهاي داخلي اپل، طراحي بهتري داشته و در بسياري از موارد عملکرد توانمندتري دارند.
فروشگاه نرم‌افزار
فروشگاه نرم‌افزاري شرکت اپل بعد از عرضه، به سرعت به وسيله‌ي گوگل و مايکروسافت هم مورد استفاده قرار گرفت! با اين حال، فروشگاه نرم‌افزاري مايکروسافت که خلاقيت در آن موج مي‌زند، با استفاده از API مشترک در نسخهي دسکتاپ و موبايلي ويندوز 10 و باز طراحي فروشگاه براي بهره بردن در دسکتاپ، تجربه‌اي متفاوت از يک فروشگاه نرم‌افزاري را در ويندوز 10 به ارمغان آورده است. با وجود اِي‌پي‌آي مشترک، کار براي توسعه دهندگان نرم‌افزاري بسيار آسان خواهد بود؛ به طوري که با نوشتن يک نرم‌افزار واحد، مي‌توانند نرم‌افزار خود را براي رايانه‌ها، تبلت‌ها و گوشي‌هاي هوشمند ويندوزي عرضه کنند. بدون شک، کاربرها هم سود زيادي از مشترک بودن اي‌پي‌آي خواهند برد! علاوه‌بر اين موارد، يکپارچگي ويندوز 10 در دستگاه‌هاي مختلف هم بيشتر شده است.
طراحي جديد فروشگاه نرم‌افزاري ويندوز 10، هنوز هم انعطاف پذيري بيشتري با نمايشگرهاي لمسي دارد. به عنوان نمونه، مي‌توان براي مشاهده‌ي دسته‌بندي‌هاي مختلف به صورت عمودي، در صفحه پيمايش کرد. همچنين مي‌توان براي دستيابي به منوي Options، از سمت راست به چپ سوايپ کرد.
استفاده از فروشگاه نرم‌افزاري اپل، با ارائه‌ي اطلاعات بيشتر در مورد نرمافزارها درون همان رابط کاربري قبلي، کمي ساده‌تر از پيش شده است.
فروشگاه نرم‌افزاري OS X و iOS، کاملا از هم سوا هستند. اگرچه استفاده از نرم‌افزارهاي iOS در OS X غير کاربردي بوده و اجراي نرم‌افزارهاي سيستم عامل X بر روي iOS خنده‌آور است، اما اجراي بازي‌هاي iOS در OS X مطمئنا پتانسيل استقبال به وسيله‌ي کاربرها را دارد. اين کار از لحاظ فني براي توسعه دهندگان امکان‌پذير است. پس عملي کردن اين کار دور از انتظار نيست!
برنده: ويندوز 10
استدلال: خلاقيت و وجود فروشگاه نرم‌افزاري واحد، براي تمامي دستگاه‌هاي داراي ويندوز 10
يکپارچگي با شبکه‌هاي اجتماعي
سيستم عامل‌هاي ويندوز 10 و ال‌کاپيتان، رويکردهاي متفاوتي نسبت به اشتراک گذاري دارند. ويندوز 10 در اين خصوص دست و بال کاربر را بازتر گذاشته است! در صورتي که نرم‌افزارهاي نصب شده داراي گواهي به اشتراک گذاري باشند، کاربرها مي‌توانند فايل‌ها و موارد ديگر را با استفاده از آن‌ها به اشتراک بگذارند. هيچ مشکلي در مورد افزودن شبکه‌هاي اجتماعي فيسبوک و توييتر به بخش Share سيستم عامل وجود ندارد اما متاسفانه فعلا نمي‌توان لينکدين را هم به ليست اضافه کرد. با اين حال، بسياري از نرم‌افزارهاي شخص ثالث مانند Tweetium (جايگزين توييتر)، Tubecast (يوتيوب!) و Pouch (مشابه Pocket)، اجازه‌ي به اشتراک گذاري با ويندوز 10 را مي‌دهند.
کاربرها در ال‌کاپيتان علاوه‌بر Messages و Mail، به نرم‌افزارهاي توييتر، فيسبوک و لينکدين هم دسترسي دارند. در ال‌کاپيتان قادر به اشتراک گذاري يادآوري‌ها و يادداشت‌ها هم خواهيد بود.
اما اگر خواستار گزينه‌هاي بيشتري براي به اشتراک گذاري هستيد، نمي‌توانيد شبکه‌هاي اجتماعي جديدي را به ال‌کاپيتان اضافه کنيد.
برنده: ويندوز 10
استدلال: حتي اگر نياز کمي هم به گزينه‌هاي به اشتراک گذاري بيشتري داشته باشيد، ويندوز 10 عملکرد بهتر و بازتري در اين زمينه دارد.
تنظيمات
سيستم عامل ال‌کاپيتان از عدم وجود يک منوي تنظيمات سريع مانند Quick Actions واقع در بخش اعلانيه‌ي ويندوز 10، رنج مي‌برد!
همچنين جدا بودن بخش تنظيمات سيستم عامل و محيط اعلانيه‌ي ال‌کاپيتان قابل قبول نيست. با اين حال، بخش تنظيم‌هاي ال‌کاپيتان به دليل يکپارچگي و تجميع تمامي تنظيم‌هاي مربوط به سيستم عامل در System Preferences، سادگي بيشتري به همراه داشته و کارآمدتر است؛ همچنين نيازي به کاوش تنظيم‌ها در پنجره‌هاي تو در تو هم نيست!
سيستم عامل ويندوز 10 شامل دو بخش تنظيمات جداگانه به نام‌هاي Settings و Control Panel است. بخش Settings ساده بوده و طراحي مدرني دارد اما کنترل پنل، پيچيده‌تر بوده و طراحي آن سنتي است.
براي مثال، در Settings و زير منوي بخش Power & Sleep فقط دو نوع زمان سنج، يکي براي کار با باتري و ديگري هم در هنگام متصل بودن به برق، براي خاموش شدن نمايشگر وجود دارد. در صورتي که کاربر خواستار ايجاد Power Plan يا انتخاب عملکرد دکمه‌ي پاور باشد، نيازمند کليک بر روي عبارت Additional Power Settings و مراجعه به کنترل پنل خواهد بود.
برنده: ال‌کاپيتان
استدلال: يک بخش تنظيمات بهتر از دو نوع است!
سخن آخر اين که: سيستم عامل ويندوز 10 مايکروسافت در مقايسه با ال‌کاپيتان اپل، عملکرد بهتري با چند وظيفگي داشته، پوياتر بوده و قابليت شخصي سازي بيشتري را در اختيار کاربرها مي‌گذارد. حتي اگر ايده‌ي مکالمه با رايانه‌ي شخصي مورد پسند بيشتر کاربرها نباشد؛ بي‌ترديد به دليل قابليت‌هاي زياد، کورتانا دستيار صوتي بسيار مفيدي است. همچنين، تسک ويو ويندوز 10 به ميشن کنترل ال‌کاپيتان مي‌چربد! ال‌کاپيتان هم در مورد يکپارچگي با آيفون، وجود نرم‌افزارهاي داخلي قدرتمندي مانند ميل، سافاري و نوت به علاوه‌ي جستجوگر اسپات‌لايت بهبود يافته، برتر از ويندوز 10 است.
اما برتري ويندوز 10، نمي‌تواند دليل کوچ کردن کاربرهاي ال‌کاپيتان به اين پلتفرم باشد! ويندوز 10 هم ضعف‌هاي خود را داشته و بدون کمبود نيست. به عنوان مثال، نصب و راه‌اندازي سيستم عامل ويندوز همراه با درايورهاي سخت‌افزاري کمي زمان‌بر است. همچنين، برخي از نرمافزارها با ويندوز 10 ناسازگار هستند.
انتخاب سيستم عامل بين ال‌کاپيتان اپل و ويندوز 10 مايکروسافت، تنها به مقوله‌ي نرم‌افزاري ختم نمي‌شود. بعضي از کاربرها به دليل طراحي زيبايي شناختي رايانه‌هاي مک و امنيت نسبي هسته‌ي سيستم عامل آن، استفاده از پلتفرم اپل را ترجيح مي‌دهند. از سوي ديگر، برخي از کاربرها هم به دليل وجود لپ‌تاپ‌هاي ويندوزي مختلف داراي نمايشگر بزرگ، لمسي و دستگاه‌هاي هيبريدي به اضافه‌ي قيمت بسيار پايين نسبت به رايانه‌ي مک، پلتفرم مايکروسافت را انتخابي برتر مي‌دانند.
برنده‌ي نهايي: شما انتخاب کنيد
در کل، هر دو شرکت مايکروسافت و اپل، در بيشتر موارد از ايده‌ها و ويژگي‌هاي نرم‌افزاري يکديگر در سيستم عامل خود استفاده کرده‌اند. استفاده از ايده‌هاي يکديگر براي دستيابي به پلتفرمي کامل، به شرط عدم کپي برداري بدون تکامل بخشي به ايده و اعمال تغييرهاي مفيد به آن، در بيشتر اوقات چيز بدي نيست؛ بلکه مي‌تواند باعث تکامل هم باشد!
هر يک از سيستم عامل‌هاي مورد بررسي، اشکالات و کمبودهايي به همراه داشتند. سيستم عاملي کامل و بهتر است که تمامي يا حداقل، قابليت‌هاي برتر بيشتري را باهم در اختيار داشته باشد. بر اساس همين موضوع به اضافه‌ي تعداد زياد دستگاه‌هاي جديد سازگار با ويندوز 10 و تجربه‌ي استفاده‌ي نرم‌افزاري از آن‌ها، بدون شک پيروزي با اختلاف اندک از آنِ ويندوز 10 شد.
هدف اصلي اين مقاله، معرفي سيستم عامل برتر نيست! زيرا نمي‌توان به صورت کامل و با پرداختن به کوچک‌ترين جزئيات، سيستم عامل‌ها را مورد بررسي قرار داد. بنابراين، هر کاربر بايستي با در نظر گرفتن برتري هر يک از سيستم عامل‌ها در بخش‌بندي‌هاي مختلف اين مقاله، متناسب با نياز و سليقه‌ي خود سيستم عامل مورد نظر را انتخاب کند.